Hybride OK Groene Hart Ziekenhuis: 'Nog geen dag vertraging opgelopen'

De bouw van de hybride OK heeft voorrang gekregen op de rest van de bouwtrajecten binnen de herontwikkeling van de hoofdlocatie van het GHZ. “Voor de behandeling van complexe vaatchirurgische patiënten en voor het leveren van acute zorg moet je gewoon een state-ofthe-art apparatuur en omgeving hebben. Het concept hybride OK is natuurlijk niet nieuw, wel is er steeds meer bewijs dat het ook toevoegt qua beeldkwaliteit en snelheid van procedure, vermindering van straling en behandeling van complexe vaatpathologie”, stelt Joris Blok, vaatchirurg binnen het GHZ. “Zeker nu - in het kader van centralisatie, het nieuwe IZA en andere zaken die vanuit de overheid worden opgelegd - moet je als ziekenhuis de keus maken of je dat wilt blijven aanbieden. Het GHZ ziet het belang daarvan voor patiënten in de regio en zet daarom ook in op personeel en faciliteiten die daaraan vastzitten.”

Blok omschrijft een hybride OK als een OK met de faciliteiten van een angiografie- of katheterisatiekamer. “Je kunt met röntgenstraling mensen via de bloedvaten behandelen in een steriele omgeving. En dus zowel open operaties als dotteren of een stent inbrengen in één ruimte uitvoeren. Of in één keer beide ingrepen verrichten, zodat mensen niet twee keer apart hoeven te komen”, zegt Blok. “Het is een veilige en kwalitatief hoogwaardige manier van werken. Nu is een deel van de procedures gesplitst, in een hybride OK kun je straks een precieze afbeelding maken van de bloedvaten, zien waar het probleem zit en er meteen wat aan doen.” De software van de C-boog is zodanig ingericht dat de chirurg en radioloog doelmatiger kunnen werken en er minder straling en contrastmiddel nodig is. “Dat is gunstig voor patiënt en personeel. Daarnaast is de operatieduur korter, wat weer leidt tot minder kans op infectie en een sneller herstel van de patiënt. En die betere beeldkwaliteit helpt ons de meer complexe vaatproblemen goed te behandelen.”

Moeilijkste plek

De hybride OK sluit aan op het bestaande operatiecomplex, met acht generieke OK’s, op de tweede verdieping van het ziekenhuis. “Uiteindelijk bleek dit de optimale locatie. We moesten ook rekening houden met de geplande herontwikkeling van de hoofdlocatie, door de hybride OK niet te situeren waar het ziekenhuis in de toekomst nog wil bouwen. Zo zijn we uitgekomen op de patio van 40 bij 14 meter tussen OK en poliklinieken, in het hart van het ziekenhuis. De moeilijkste plek om te bouwen, maar er komt een volwaardige hybride OK van 7 bij 10 meter en bijbehorende ruimten. We hebben geen concessies hoeven doen”, aldus Josbert Kamerbeek, projectleider bij het GHZ. Het ontwerpteam werd samengesteld uit bij het GHZ reeds bekende bouwpartijen, zoals EGM architecten, Deerns, Aronsohn en OKCN, en er werd zo veel mogelijk gebruik gemaakt van proven technology. “Samen hebben we gekeken of we op die plek een hybride OK kunnen realiseren. Ook onze vaste aannemer, J.P. van Eesteren, is aangeschakeld om te beoordelen of hij daar met een bouwkraan kon komen. Uiteindelijk bood de naastgelegen patio de oplossing.” Zo werd in het bouwteam alle aanwezige kennis bij elkaar gebracht en het ontwerp uitge-engineerd.

Going concern

Zomer 2022 volgde het vergunningstraject en werd het definitief ontwerp opgesteld in samenspraak met installateur ULC Installatietechniek. In de tweede helft van 2022 was ook het technisch ontwerp klaar en daarmee was het project uitvoeringsgereed. Na overeenstemming over de aanneemsom ging in april 2023 de eerste paal de grond in. “Met de kennis die OKCN en de gebruikers, die ook opereren in andere ziekenhuizen, aan de voorkant inbrachten, en dankzij meerdere site visits aan andere ziekenhuizen om te zien hoe het werkt, hebben we steeds snel beslissingen kunnen nemen”, stelt Kamerbeek.

Tevens werd een inloopspreekuur gehouden om te peilen of er sprake was van overlast voor het zorgpersoneel en om uitleg te geven over de werkzaamheden. “Vervolgens hebben we overlast veroorzakende werkzaamheden, zoals heien, zo veel mogelijk gecombineerd en achter elkaar uitgevoerd tijdens bijvoorbeeld de lunchpauze. Het ziekenhuis heeft honderd procent kunnen doordraaien.”

Minimale overlast

Door inzet van de kraan was het mogelijk de logistiek te scheiden en in het hart van het ziekenhuis te bouwen. “We hebben de weekends benut voor het hijsen van groot materieel over het dak van het OK-complex waarvoor OK’s moesten worden ontruimd. En doordat alle materialen sowieso via de lucht werden aangevoerd, konden operaties gewoon doorgaan. De overlast voor patiënten en personeel was dan ook minimaal.” Voor de veiligheid was hiertoe tevens een crashdeck van piepschuim en hout van 1 meter dikte op het dak aangebracht. “Mocht er iets uit de kraan vallen, dan kon dat de klap opvangen.” Het benodigde beton werd via een slang door de kelder onder het ziekenhuis gepompt.

Duurzaam

Het GHZ heeft bewust gekozen voor traditionele bouw met beton en gemetselde muren. “Zo sluit de nieuwbouw mooi aan bij de bestaande bouw, je ziet bijna niet dat er iets veranderd is. Daar komt bij dat we hier weer veertig, vijftig jaar mee vooruit kunnen. Dat is ook een stukje duurzaamheid”, betoogt Kamerbeek, die bij de tijdelijke voorzieningen ter bescherming van het gebouw waar mogelijk koos voor tweedehands materialen. “Ook het crashdeck is deels met hergebruikt materiaal opgebouwd en heeft na gebruik weer een nieuwe bestemming gevonden. We hebben geïnvesteerd in een constructie waar ook andere C-bogen op passen, zodat we die met zo min mogelijk aanpassingen kunnen vervangen.” Daarnaast zijn warmtewielen geïnstalleerd voor het terugwinnen van energie en is uiteraard voldaan aan alle vigerende duurzaamheidseisen voor nieuwbouw.

Ambitieuze planning

Inmiddels is begin april de torenkraan gedemonteerd en afgevoerd, de patio ontruimd en het gat in de gevel gedicht. Eind vorige maand kon zo begonnen worden met de afwerking van de wanden, vloeren en plafonds van de hybride OK. “Die is nu nog door een stofschot gescheiden van het OK-complex en zijn er allerlei ingewikkelde omkleedprocedures en werken we met een sluis. Materialen worden vroeg in de ochtend of ’s avonds na werktijd in bakken hierheen gereden. Dat betekent dat bouwlieden heel goed moeten nadenken over wat ze nodig hebben”, lacht Kamerbeek. “Tot in juli is dit de procedure, dan is de OK schoon.” Begin juni staat de montage van de C-boog van Philips gepland en in augustus volgt validatie van de luchttechniek. “Dan is het bouwtraject in principe afgerond en is er nog een maand voor scholing en training. Op 4 september hopen we de eerste patiënt te verwelkomen.” Terugkijkend stelt hij dat het bouwproces heel snel is verlopen. “Het was een ambitieuze planning voor zo’n ingewikkeld project. Dankzij de extra goede voorbereiding was er minder dan 1 procent meerwerk en hebben we nog geen dag vertraging opgelopen”, aldus een trotse Kamerbeek. “En dat is zeker te danken aan de goede samenwerking tussen bouwteam en projectteam. Vanaf de eerste dag stond er een op elkaar ingespeeld team, daar hebben we echt de vruchten van geplukt. Het is van begin tot eind een harmonieus project geweest.”